Όταν συλλάβατε την ιδέα για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου, κάνατε κάποια έρευνα; Υπάρχουν άλλα μυθιστορήματα που να έχουν καλύψει την επανάσταση του 1878 στη Θεσσαλία;

• Όσον αφορά στο πρώτο σκέλος της ερώτησης, εννοείται πως δεν μπορεί κανείς να καταπιαστεί με ιστορικό μυθιστόρημα, δίχως να ανατρέξει σε πηγές. Η ιστορική τεκμηρίωση είναι το άλφα και το ωμέγα. Εξυπακούεται πως πρέπει να προηγηθεί αρκετή έρευνα, μέχρι να ξεκινήσεις να γράφεις το πρώτο κεφάλαιο έχοντας κατανοήσει στον μέγιστο βαθμό την περίοδο που εκτυλίσσεται η ιστορία. Όμως, ακόμη και αυτό δεν σημαίνει ότι τότε σταματάς την έρευνα. Όσο προχωράς, τόσο πρέπει να εξακριβώνεις κάθε λεπτομέρεια, γιατί και η παραμικρή ανακρίβεια μπορεί να κάνει την υπόθεση να καταρρεύσει. Πόσο μάλιστα όταν καλείσαι να διαχειριστείς μεγάλο όγκο δεδομένων, όπως στην περίπτωση της εξέγερσης των Θεσσαλών το 1878. Η βιβλιογραφική ανασκόπηση στο τέλος του βιβλίου φανερώνει του λόγου το αληθές.
• Σχετικά με το εάν υπάρχουν άλλα μυθιστορήματα, που να διαδραματίζονται στα χρόνια της Θεσσαλικής Επανάστασης του 1878, από την αναζήτηση που έχω κάνει στην υπάρχουσα βιβλιογραφία δεν εντόπισα μέχρι στιγμής κάποιον άλλον τίτλο. Και αυτή ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση. Να βαδίσω σ' έναν δρόμο που δεν είχε περπατήσει κανείς άλλος μέχρι τώρα.

Η επιλογή του θέματός σας έχει σχέση με την επέτειο των διακοσίων χρόνων από την Επανάσταση των Ελλήνων κατά των Τούρκων, που είχε βεβαίως προηγηθεί κατά πενήντα χρόνια; Ήταν ένα κίνητρο, μία πρόκληση;

• Τον τελευταίο καιρό βλέπουμε πως κυκλοφόρησαν ή βρίσκονται υπό έκδοση πολλοί τίτλοι βιβλίων, που έχουν σημείο αναφοράς την Ελληνική Επανάσταση. Άλλωστε, πρόκειται για ένα ιστορικό ορόσημο που θα επιδρά για πολύ καιρό ακόμη στη λογοτεχνία, ακόμη κι όταν παρέλθουν οι εορτασμοί για την επέτειο των διακοσίων ετών.
• Για να είμαι ειλικρινής, όταν ξεκίνησα να γράφω τη συγκεκριμένη ιστορία, δεν σκέφτηκα αυτή την προοπτική, αν και η Επανάσταση του 1878 έχει άμεση σχέση με τον Αγώνα της Εθνικής Παλιγγενεσίας. Ας μην ξεχνάμε ότι παρότι το 1821 η εξέγερση στη Θεσσαλία απέτυχε, ο πόθος για ελευθερία εξακολουθούσε να καίει. Ήταν φυσική επιταγή η απελευθέρωση από τους Οθωμανούς. Έτσι σημειώθηκαν άλλα δύο επαναστατικά κινήματα, το 1854 και το 1878, τα οποία μπορεί να μην οδήγησαν στο επιθυμητό αποτέλεσμα μέσα από το πεδίο της μάχης, αλλά το 1881 ήρθε η πολυπόθητη ενσωμάτωση με το ελληνικό κράτος.

Η ιστορία σας εκτυλίσσεται το 1878, πριν από πολλά χρόνια. Γιατί επιλέξατε να τη γράψετε σε α' πρόσωπο;

• Διάλεξα αυτή την προοπτική, ώστε ο αναγνώστης να έχει πρόσβαση σε κάθε σκέψη του κεντρικού ήρωα. Η επιλογή της πρωτοπρόσωπης γραφής επιτρέπει στον αναγνώστη να μαθαίνει τα πάντα μέσα από τα μάτια του πρωταγωνιστή. Προσφέρει μεγαλύτερη αμεσότητα αυτή η επιλογή.

Με τον ήρωα του βιβλίου σας έχετε ηλικιακή διαφορά αιώνων. Έχετε κρύψει στα λόγια και στις πράξεις του δικά σας βιώματα, στάσεις ζωής ή σκέψεις;

• Αρκετοί λένε, όσο κλισέ κι εάν ακούγεται, ότι ένα κείμενο αντανακλά τον χαρακτήρα του δημιουργού. Υποστηρίζουν πως ασυνείδητα αυτά που γράφεις, ως έναν βαθμό αντικατοπτρίζουν πτυχές της προσωπικότητάς σου και υφαίνεις την πλοκή, βάσει των όσων πιστεύεις. Προσωπικά δεν θα μπορούσα ποτέ να ευθυγραμμιστώ με μία τέτοια συμπεριφορά που τη χαρακτηρίζει ο τυχοδιωκτισμός, αν και στο τέλος ο ήρωας μεταμορφώθηκε επιζητώντας την κάθαρση. Ο πρωταγωνιστής της δικής μου ιστορίας είναι ένας αμφιλεγόμενος τύπος που προτιμά μία περιπετειώδη ως και επικίνδυνη ζωή, αλλά καταλήγει να αλλάξει την περπατησιά του και να βγάλει στην επιφάνεια πτυχές του χαρακτήρα του που ήταν βαθιά κρυμμένες μέσα του. Και αυτό είναι κάτι που ενστερνίζομαι, γιατί κάποτε στις ζωές όλων μας έρχεται η στιγμή που πρέπει να αναλογιστούμε ποιες είναι οι αξίες μας και να πολεμήσουμε γι' αυτές.

Αντιληφθήκατε κάποια στιγμή ότι τελούνται μέσα σας εσωτερικές διεργασίες που σας ωθούν να εκφραστείτε με τη συγγραφή; Ήταν μία εύκολη υπόθεση να εκθέσετε εαυτόν με τα κείμενά σας και μέσα από αυτά;

• Ο καθένας μας ακολουθεί τη δική του διαδρομή. Εάν σε κάποιον αρέσει το γράψιμο, θα συνεχίσει να το κάνει, γιατί στην αντίθετη περίπτωση θα νιώθει ένα κενό μέσα του. Κάτι που ισχύει π.χ. για έναν άνθρωπο που ζωγραφίζει ή τραγουδάει. Δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου δίχως να γράφω.
• Για το εάν είναι εύκολο ή δύσκολο να εκτίθεμαι... Ένα βιβλίο γράφεται, για να διαβαστεί και να κριθεί. Αυτό είναι κανόνας. Οπότε, το να τεθώ στην κρίση των αναγνωστών ήταν κάτι που θα συνέβαινε ούτως ή άλλως. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, με απασχολεί να αρέσει το περιεχόμενο του βιβλίου και να δικαιώσω τόσο τους ανθρώπους που πίστεψαν σε μένα και με στήριξαν σε κάθε βήμα, όσο και την εκδοτική ομάδα.

Τι αποκομίσατε από αυτή σας την εμπειρία; Συγγραφή, αναζήτηση εκδότη, έκδοση του βιβλίου, πρώτες αντιδράσεις του αναγνωστικού κοινού;

• Η συγγραφή, η οποία διήρκησε αρκετούς μήνες, ήταν επίπονη, αλλά ταυτόχρονα πολύ δημιουργική διαδικασία. Το να ξεκλειδώνεις την έμπνευσή σου μέρα με τη μέρα και να βλέπεις να προχωράει αυτό που γράφεις, σου δίνει κίνητρο να μην σταματήσεις. Βέβαια, μέχρι το βιβλίο να φτάσει στην τελική μορφή απαιτείται αρκετή δουλειά, όμως αξίζει τον κόπο.
• Στη συνέχεια η εύρεση εκδότη ήταν μία διαδικασία για την οποία απαιτήθηκε λίγος καιρός μέχρι να ολοκληρωθεί. Ωστόσο, από τη στιγμή που ο «Κέδρος», ένας εκδοτικός οίκος με ιστορία και κύρος, πήρε την απόφαση να επενδύσει στο έργο που υπέβαλα και να τυπώσει το «Μία θάλασσα, δύο πατρίδες», ήταν μία επιβράβευση για την προσπάθειά μου. Η διαδικασία της έκδοσης πήρε αρκετούς μήνες, ενώ είναι και αρκετά σύνθετη, μέχρι το αρχικό χειρόγραφο να πάρει τον δρόμο για το τυπογραφείο.
• Όσον αφορά στα πρώτα σχόλια, έχω λάβει μεγάλη υποστήριξη απ' όσους το διάβασαν μέχρι στιγμής. Πραγματικά νιώθω ευγνωμοσύνη για όλους εκείνους που με τις θετικές κριτικές τους «χτίζουν» μία καλή φήμη για το βιβλίο.

Πώς βλέπετε το συγγραφικό σας μέλλον;

• Το ότι δημοσιεύθηκε το πρώτο μου μυθιστόρημα από τις εκδόσεις «Κέδρος» ήταν σπουδαία υπόθεση και μου χάρισε αυτοπεποίθηση για τη συνέχεια. Επί του παρόντος επικεντρώνω την προσοχή μου σε αυτό. Προσπαθώ να μην βάζω άλλα πράγματα στο μυαλό μου, ούτε να θέτω μεγαλεπήβολους στόχους. Δεν υπάρχουν κανόνες στο πώς μπορεί κάποιος να γίνει συγγραφέας και να εξελιχθεί στον χώρο. Έτσι για το μέλλον, πρωτίστως με ενδιαφέρει να αξιοποιώ τον χρόνο μου κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να συνεχίσω να κάνω όσα αγαπώ, διατηρώντας μία ισορροπία στη ζωή μου, ανάμεσα στην οικογένεια, την εργασία μου και την ενασχόληση με τη συγγραφή.

Εύχομαι το βιβλίο σας να είναι καλοτάξιδο και να αγαπηθεί από τους αναγνώστες του!

Γιώτα Κούγιαλη